Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
"Odaklanmak bir beceridir; doğru destekle her çocuk bu beceriyi geliştirebilir."
Nedir?
DEHB; dikkatini sürdürme, dürtülerini kontrol etme ve hareket düzeyini düzenlemede güçlüklerle seyreden nörogelişimsel bir farklılıktır.
Belirtileri
- Dikkati kolay dağılır, yönergeleri tamamlamakta zorlanır.
- Yerinde duramaz, sürekli hareket etme ihtiyacı hisseder.
- Sırasını beklemekte, sabır göstermekte zorlanır.
- Düşünmeden konuşur veya davranır.
- Unutkanlık, eşyaları kaybetme, dağınıklık sık gözlenir.
Neden Önemli?
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu, beynin dikkat, planlama ve dürtü kontrolünden sorumlu bölgelerinde gelişimsel farklılıklarla seyreden bir durumdur. Bu çocuklar dikkat dağınıklığı, aşırı hareketlilik veya düşünmeden davranma biçimlerinde zorlanabilirler. Doğru yapılandırılmış destekle, dikkat süreleri artar ve dürtü kontrolü gelişir.
Nedenleri
DEHB genetik temelli bir nörogelişimsel farklılıktır. Beynin ön bölgesinde (frontal lob) görevli yürütücü işlevlerin gelişim hızı, dikkat ve dürtü kontrolünü etkiler. Anne karnındaki oksijen yetersizliği, düşük doğum ağırlığı, prematüre doğum veya erken çocuklukta stresli ortamlar risk faktörlerini artırabilir. Ancak hiçbir ebeveyn tutumu DEHB’nin nedeni değildir.
Etkileri
Dikkat eksikliği öğrenmeyi yavaşlatabilir.
Dürtüsellik akran ilişkilerinde çatışmalara yol açabilir.
Sürekli uyarı almak özgüveni düşürebilir. Doğru destekle çocuk öz düzenleme becerilerini geliştirir, dikkatini yönetmeyi ve davranışlarını planlamayı öğrenir.
Pratik Bilgiler
- Çalışma süresini kısa tutun, sık molalar verin.
- Görevleri küçük parçalara bölün.
- Görsel hatırlatıcılar (takvim, renkli notlar) kullanın.
- Kuralları net, basit ve tutarlı şekilde ifade edin.
- Enerjisini boşaltabileceği hareketli etkinlikler planlayın.
Ebeveynler ve Öğretmenler için
Ebeveynlere Öneriler
“Yapamıyor” değil, “henüz geliştirmekte” yaklaşımını benimseyin.
Eleştirmek yerine olumlu davranışları hemen fark edin.
Ödev ve görevleri birlikte planlayın; kontrolü yavaşça ona devredin.
Rutinleri koruyun; belirsizlik kaygıyı artırır.
Gerektiğinde profesyonel destek alın; DEHB çocuğun potansiyelini sınırlamaz.
Öğretmenlere Öneriler
Talimatları kısa, açık ve adım adım verin.
Görsel destekler (renkli not, sembol, çizelge) kullanın.
Övgüleri davranışa özel söyleyin (“Bu kez yönergeyi bitirdin, harikaydı!”).
Sınıfta hareket etmesine izin veren görevler verin (tahta silme, dağıtım vb.).
Aileyle düzenli iletişim kurarak süreci takip edin.
Nasıl Yardımcı Oluyoruz?
Kids Psikoloji’de DEHB desteği bilimsel testler, oyun temelli uygulamalar ve bilişsel egzersizlerle yürütülür:
Bilginiz Olsun
DEHB bir karakter özelliği değil, nörogelişimsel bir farklılıktır.
Doğru destekle çocuklar dikkat becerilerini, dürtü kontrolünü ve öz düzenleme yetilerini geliştirebilirler.
Kids Psikoloji’de her çocuğun güçlü yönlerini fark edip, potansiyelini güvenli bir ortamda açığa çıkarmasına yardımcı oluyoruz. 🌿
Profesyonel Destek İçin İlk Adımı Atın
Kids Psikoloji olarak, çocuğunuzun potansiyelini keşfetmesine yardımcı olmak için buradayız. Uzman ekibimizle tanışmak için bize ulaşın.